De theatervoorstelling Sporen van Haar van Plein Theater in samenwerking met Kula Skoro is te boeken voor 2024
Plein Theater en Kula Skoro presenteerden de theatervoorstelling Sporen van Haar, naar aanleiding van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden 150 jaar afschaffing slavernij van Nederland. In oktober 2023, Black Achievement Month, was de voorstelling te zien in verschillende theaters in Nederland. Sporen van Haar is in verkoop voor boekingen vanaf 2024.
Sporen van Haar
Het slavernijverleden langs het spoor van zwarte rijst
Sporen van Haar is een multidisciplinaire theatervoorstelling waarin grote thema’s als strijd en overleven in de koloniën vanuit vrouwelijk en Afrikaans perspectief worden verbeeld in afro-futuristische vormen. De inspiratiebron is de West-Afrikaanse zwarte rijst die mee werd gesmokkeld in de haren van Marronvrouwen, en de betekenis hiervan vandaag de dag.
In de 17e eeuw wisten tot slaaf gemaakte Afrikanen zich te bevrijden van de gruwelijke Nederlandse plantages in Suriname. Bijzonder hierbij was dat vrouwen zwarte rijst meesmokkelden door deze in hun gevlochten haar te verstoppen. Deze rijst en hun eeuwenoude kennis van rijstlandbouw in Afrika waren van belang voor het overleven van de Marrons, die een nieuw leven opbouwden in de Amazonewouden van Suriname. Tot op heden wordt deze van origine Afrikaanse rijstsoort nog verbouwd in Afrika én in de binnenlanden van Suriname waar zij, black alesi genoemd, een spirituele betekenis heeft in de Marroncultuur bij rituelen en het eren van de voorouders.
Sporen van Haar is een ode aan de Marronvrouwen en de zwarte rijst, met de rijstkorrel als symbool voor de (bewijs)sporen in ons heden die ons, langs het spoor van de rijst, terugleiden naar de trans-Atlantische slavernij en de Afrikaanse roots. We openen het perspectief van de Marronvrouwen en de unieke, onbekende verhalen die werden overgedragen van vrouw op vrouw en nu nog worden verteld en gezongen. Ze vertellen ons over de risico’s en gevaren die ze trotseerden, het verlies van eigen land, veerkracht, het behoud van eigen cultuur binnen een extreem systeem van onderdrukking, een nieuwe relatie met de Surinaamse wouden en de kennis van aarde, natuur en landbouw.
Campagnebeeld: PaulinaMatusiak&EddyWenting | Scènefoto's: Moon Saris
Credits
Sporen van Haar is een productie van het Plein Theater in samenwerking met Kula Skoro en een collectief van podiumkunstenaars, naar aanleiding van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden 150 jaar afschaffing Slavernij van Nederland.
Regie: Berith Danse | Marrondans en co-regie: Josè Tojo | Choreografie: Dayna Martinez Morales | Acteurs/dansers en co-makers: Alexandra Loembé, Angelika Naingie, Josè Tojo, Dayna Martinez Morales | Scenografie en concept: Bartel Meyburg | Componist: Ivo Bol | Video vormgeving: Bouba Dola | Kostuum en vormgeving: Daphne Karstens | Dramaturgie: Caroline van Leerdam | Lichtontwerp: Frank Oorthuys | Techniek: Frank Oorthuys, Esther Bernart, Gert Scheper | Campagnebeeld: PaulinaMatusiak&EddyWenting | Poster: Studio Matusiak | Advies; Oumar Mbengue | Pr en communicatie: Elise Vroonhof | Producent: Plein Theater | Onderdeel van de Black Achievement Month 2023 | Met dank aan: Fatou Samb, Tinde van Andel, Ivette Forster, Carl Haarnack, Ruth Sotong-Alexander, Tolin Alexander, Lonnie van Brummelen, Siebren Haan. e.a. | Boekingen vanaf 2024 via: Van Baasbank Productions
Mede mogelijk gemaakt door: Gemeente Amsterdam, Gemeente Amsterdam- Stadsdeel Oost, Amsterdams Fonds voor de Kunsten, Fonds 21, Het Prins Bernard Cultuurfonds Noord-Holland, BeamSystems, Kater Audio Techniek en Monsterverbond
De voorstelling bevat twee gedichten van Radna Fabias uit de dichtbundel Habitus (2018), Singel Uitgeverijen en een gedicht van Babs Gons uit de dichtbundel; Doe het toch maar (2021), Uitgeverij Atlas Contact.
Sporen van Haar de Podcast
In Sporen van Haar de Podcast gaan we in gesprek met de makers. Tune in en dompel je onder in het maakproces tegen de achtergrond van hedendaagse topics.
In de media
‘Sporen van Haar’ brengt ode aan marronvrouw
Interview | De Kanttekening | Frédérique Sursock | 24 okt 2023
‘Ik wilde een voorstelling maken met ruimte voor verschillende gedachten over de slavernijgeschiedenis’, zegt regisseur Berith Danse. ‘Hoe verhouden al die gevoelens, herinneringen en vragen zich tot elkaar?’
Publieksreacties bij de Dag van de Marrons
Reportage | INN Time Nieuws | Dwight Sergio Samson | 8 okt 2023
Pijn en bevrijding naderen elkaar
Recensie | Theaterkrant.nl | Fransien van der Putt | 5 okt 2023
‘Het verhaal over marronage, het verzet tegen slavenhouders en plantage-eigenaren vanaf het begin van het koloniale regime in de zeventiende eeuw, krijgt in Sporen van haar niet zozeer een historische vorm, maar wordt vertaald naar een hedendaagse mentaliteit van samen uitvinden en vormgeven, woorden kiezen, beelden en bewegingen delen, je samen uiten en uitspreken.’
Sporen van haar heeft als voorstelling zo ook iets heel ontwapenends, brutaals en onpretentieus, haast punk en bevrijdend in de schots en scheve vorm die de voorstelling soms aanneemt, naast de fijnzinnigheid van veel elementen. De voorstelling maakt ruimte, waardeert stilte, verheft de tekst niet boven de andere uitdrukkingsvormen, en laat zien waar de samenwerking tussen de verschillende makers en spelers is uitgekomen.
‘De zachtaardigheid en vrijheid van deze regie van Berith Danse en Marroncultuur-specialist Josè Tojo is buitengewoon opvallend en werkt heel aanstekelijk, omdat ze dwars op de logica van de well made play en de vlekkeloze productie staat. Dit soort vrijmoedig werk wil je vaker zien in het theater.’
Theatervoorstelling over cultuur van de marrons
Interview | Het Parool | Patrick Meershoek | 4 okt 2023
‘Zwarte rijst staat symbool voor hoe het koloniaal verleden kan doorwerken’
Sporen van Haar vertelt onbekende verhalen van Marronvrouwen tijdens de slavernij
Nieuwsartikel | Dansmagazine | 3 okt 2023
Sporen van Haar is ook gemaakt om meer aandacht te geven aan het slavernijverleden en aan de verschillen die vandaag de dag nog merkbaar zijn. ‘‘Er zijn heel veel dingen die veranderd moeten worden in de regelgeving om meer het gevoel te krijgen dat je ook mee mag doen,’’ vertelt José. Berith voegt daaraan toe dat we in Nederland nog niet zo openminded zijn als we soms denken. ‘‘In elke nieuwe keuze die er gemaakt wordt valt mij altijd op dat er nog steeds sprake is van polderdenken en het indelen in zuilen. Apartheid zit zo diep in de samenleving. Daarom zijn alle initiatieven belangrijk om hier verandering in te brengen, inclusief het piepkleine rijstkorreltje wat wij erbij gooien met deze voorstelling.’
www.sporenvanhaar.plein-theater.nl
Terug naar nieuws overzicht