Nieuws! // Theatrale installatie Swart Gat/ G̶o̶u̶d̶e̶n̶ ̶E̶e̶u̶w̶ (Dunguu olo - katibo-ten) staat deze zomer in Plein Theater, Bijlmer Parktheater en Theater Zuidplein in Rotterdam!

Swart Gat/ G̶o̶u̶d̶e̶n̶ ̶E̶e̶u̶w̶ (Dunguu olo - katibo-ten) is een theatrale installatie over het Amsterdams slavernijverleden en de Marroncultuur uit Suriname. Het concept is van Tolin Erwin Alexander, Berith Danse en vormgever Bartel Meyburg. De theatrale installatie, die nog niets aan urgentie heeft verloren, is verder afgemaakt en start weer in de zomer van 2021!

Van 17 juni, (19 juni première) t/m 1 juli, Keti Koti maand, is de theatrale installatie te bezoeken in het Plein Theater en van 7 juli t/m 18 juli in het Bijlmer Parktheater. Daarna is de installatie te zien in Theater Zuidplein in Rotterdam van 30 juli t/ m 3 augustus.

Met Swart Gat/ G̶o̶u̶d̶e̶n̶ ̶E̶e̶u̶w̶ willen Tolin Erwin Alexander en Berith Danse de aandacht vestigen op een onderbelicht onderdeel van de Nederlandse cultuur en geschiedenis, die van de Marrons.

De Marrons stammen af van West-Afrikanen die zich in Suriname wisten te bevrijden van slavenhandelaren. Ze vluchtten naar de Amazone en vestigden zich in harmonie met de omgeving. De theatrale installatie toont wijsheden vanuit Marrons perspectief als hun visie op vrijheid, geneeskrachtige planten en omgaan met de dood, in relatie tot de actualiteit van vandaag.

Voor Berith Danse is Swart Gat/ G̶o̶u̶d̶e̶n̶ ̶E̶e̶u̶w̶ het zevende project in de afgelopen 18 jaar over het Nederlands Slavernijverleden: “Nu het Rijksmuseum – eindelijk – een grote overzicht tentoonstelling over het Nederlands Slavernijverleden opent, willen wij met Swart Gat/ G̶o̶u̶d̶e̶n̶ ̶E̶e̶u̶w̶ het licht schijnen op een meer specifiek onderdeel van de geschiedenis in Suriname, namelijk die van de vrijheidsstrijders Marrons. Via de kunst van performance, theater en verbeelding openen we inzichten in de subtiele werking van uitsluiting door het mainstream denken en de diepgewortelde apartheid die hieruit voorkomt.”

In de installatie ben je alleen en loop je je eigen pad. In het labyrint neemt theater- en filmmaker Tolin Erwin Alexander je vanuit quarantaine mee naar zijn geboortegrond in de Amazone van Suriname.
 

Kijk op onze agenda voor tickets!
 

De totstandkoming

De installatie werd in de zomer van 2020 opgezet en geopend in het Plein Theater te midden van de wereldwijde corona restricties en de Black Lives Matter demonstraties. In juni 2020 zou Tolin Erwin Alexander als Artist In Resident te gast zijn in Plein Theater en in samenwerking met Berith Danse werken aan de installatie die zou staan op het Keti Koti Festival in het Oosterpark, het Kwaku in het Nelson Mandelapark en het Moengofestival in Suriname.

Door de lockdown kon de Artist In Resident niet reizen vanuit Ecuador en gingen de festivals niet door, maar dat weerhield Berith Danse en Tolin Erwin Alexander er niet van om de installatie via e-mail, zoom en whatsapp te maken. Het uitgangspunt was zijn quarantaine en visie op de actualiteit vanuit de Marroncultuur. Samengewerkt werd onder andere met vormgever Bartel Meyburg en video-designer Ramon Coelho. In 2021 is de installatie onder dezelfde omstandigheden verder afgemaakt en wordt geopend in juni!

Recensies 2021:

“Als je na twintig minuten buiten staat, voelt dat als slechts een begin, een tipje van de sluier, een uitnodiging om zelf verder te gaan. Maar juist de losse, energieke inzet gecombineerd met ernst, aandacht voor detail en het achterwege blijven van welke didactische nijging dan ook, brengt een gevoel over, een belichaming, een ontmoeting, alsof je bij iemand op bezoek bent geweest.“  
- Fransien van der Putt voor Theaterkrant

Recensies 2020:

“Swart Gat is verplichte kost voor iedereen die bezig is met het nieuwe slavernijmuseum. Deze interdisciplinaire mix van theater en expositie is een indringende en poëtische manier om aspecten van het verhaal over het (Amsterdamse) slavernijverleden te vertellen.“ 
- Annemarie de Wildt voor Landelijk Netwerk Slavernijverleden. 

"De marrons stammen af van Afrikanen die zich in Suriname wisten te bevrijden van slavenhandelaren door te vluchten naar ondoordringbare wouden – de zogeheten marronage. Daar vestigden ze zich in harmonie met de natuur. Over die opstand en overlevingslust mogen we in dit deel van Nederland wel wat meer te weten komen, zo vinden de makers. Alexander en Danse doelen bijvoorbeeld op het marronse idee van vrijheid, hun kennis van kruiden en hun rituelen rond afscheid en dood."
- Annette Embrechts voor Volkskrant

"De beelden en vormgeving van Coelho en Meyberg visualiseren het verhaal van de geschiedenis en het hedendaagse leven van de Marrons en hun cultuur. De voorstelling geeft inzicht in hoe Marrons met vrijheid en gezondheid omgaan en maakt verbinding met de actualiteit. De Marrons zijn weliswaar de eerste vrijheidsstrijders van Suriname, ze worden daar en hier nog altijd gediscrimineerd"
- Lewis Daniëls voor Oost-Online

Over de makers:

Tolin Erwin Alexander, van origine Marron uit Suriname, is theater en filmmaker (IDFA Documentaire Stones Have Laws 2018 en Lofzang op de Vrijheid – Suriname 2018). Zijn werk wordt getypeerd door het zichtbaar maken van de cultuur van de Marrons in Suriname en daarbuiten via theater en documentaires. Ook is hij als artistiek director betrokken bij diverse kunst- en cultuurfestivals en events op nationaal en internationaal niveau, zoals Literaire Festivals, Carifesta, Moengo Festival en Fiesta del Fuego.

Berith Danse is naast directeur van Plein Theater ook theatermaker en natuurgeneeskundige. Vanaf 2001 deed Berith Danse al een diepgaand onderzoek naar het Nederlands Slavernij verleden in Suriname, Ghana, Senegal, Amsterdam en Zeeland en de culturele bronnen die verwijzen naar het waargebeurde verhaal. Eerdere theatertentoonstellingen over dit onderwerp van Berith Danse zijn onder andere Slavernij Moment Nu in Amsterdam (2003), Zeeuws Slavernij Moment in Zeeland (2005), Slavernij Labyrint op het Keti Koti (2008), Amsterdam; De Swarte Bocht in Amsterdam (2013) en De Voyage of the Hasten Slowly in Amsterdam (2016).
 

Concept en makers: Tolin Erwin Alexander en Berith Danse
Vormgeving en concept: Bartel Meyburg
Video- design: Ramon Coelho
Spelers op video: Ruth Alexander Sotong, Giovanni Smit
Voice over: Tolin Erwin Alexander
Talking Trees sound: Bert Barten
Rekwisieten: Monique Koster en Richard Neef
Filmfragmenten: Lonnie van Brummelen, Siebren de Haan en Dwight Sergio Samson
Showcontrol: Jeffrey Steenbergen
Advies Botanie: Tinde van Andel
Campagnebeeld en ontwerp: Studio Matusiak
Foto's: Eddy Wenting
Productie: PLEIN THEATER

Met dank aan: Fonds voor Oost, Mondriaan Fonds, Dutch Culture, de Nederlandse Ambassade in Suriname, VSB-fonds, Fonds Cultuurparticipatie, Amsterdams Fonds voor de Kunst, BNG Cultuurfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds en Gemeente Amsterdam Stadsdeel Oost
 

Theater voor Keti Koti

Op 30 juni en 1 juli maakt Swart Gat/ G̶o̶u̶d̶e̶n̶ ̶E̶e̶u̶w̶ onderdeel uit van de landelijke manifestatie Theater voor Keti Koti.  

Samen met andere theaters en cultuurplekken in heel Nederland presenteren wij op 30 juni en 1 juli verhalen over het koloniale en slavernijverleden. Verhalen van onrecht en leed, en van trots en verzet. Meer informatie en een compleet overzicht van alle activiteiten vind je op www.theatervoorketikoti.nl. 

Juni in Plein Theater

In de maand juni staat het Plein Theater helemaal in het teken van de heropening van de culturele instellingen en de dringende behoefte naar ontmoeting, reflectie en introspectie. Naast Swart Gat/ G̶o̶u̶d̶e̶n̶ ̶E̶e̶u̶w̶ in het theater zijn er diverse activiteiten op het plein en in de openbare ruimte, zoals de intieme installatie performance ReFlex van Babok, een wandeling met plantenverhalen door Annet Breure. Ook het Eetlokaal met terras zal geopend zijn!