Matricale - Nymphéas Trombone Quartet

De eerste jaren na je geboorte - een fase waarin je alle aspecten van het leven voor het eerst ziet, proeft en hoort. Klanken waardoor je omringd wordt, maak je je eigen en in enkele jaren ben je thuis in de klankwereld van je moedertaal. Deze taal zal voortaan een belangrijke en bijzondere plaats in je leven innemen. Je zal later andere talen leren, maar als iemand je aanspreekt in jouw moedertaal geeft dat een compleet ander gevoel en komt de boodschap veel treffender en dieper binnen.

Deze impact van een moedertaal is iets wat voor kunstenaars erg interessant is. In de muziek leidde dat in de 14e eeuw tot het ontstaan van het madrigaal, afgeleid van het Latijnse matricale, dat moedertaal betekent. Deze madrigalen waren geschreven in de moedertaal van de lokale bevolking en componisten, in tegenstelling tot de motetten die veelal in het Latijn waren geschreven en dus voor velen onverstaanbaar. Ook de onderwerpen van teksten van het madrigaal komen veel dichter bij de luisteraar en zijn veel persoonlijker dan de Bijbelse teksten van motetten.

In de 15e en 16e eeuw floreert het madrigaal in Italië: veel componisten schreven prachtige madrigalen die veel werden gespeeld door uitstekende musici. Deze musici speelden onder andere op instrumenten die in deze tijd uitgevonden waren zoals de trombone. Op deze manier werd het Italiaanse madrigaal de moedertaal van de trombone, en van het trombone ensemble!

500 jaar later gaat het Nymphéas Trombone Quartet terug naar de oorsprong van het trombonekwartet en haalt het repertoire, dat vandaag de dag in Nederland nagenoeg niet gespeeld wordt, terug naar de 21e eeuw. Het kwartet speelt muziek van onder andere Adriaen Willaert, Giovanni Rovetta, Giovanni Gabrieli en Josquin Desprez in nieuwe, eigen arrangementen. Deze komen voort uit een onderzoek naar repertoire uit de glorietijd van het madrigaal.

Daarnaast werpt het kwartet een blik op de toekomst: Componisten Ramin Amin Tafreshi, Apollonio Maiello, Primo Ish-Hurwitz en Arjan Linker zullen in vier nieuwe stukken voor trombonekwartet een moderne kijk geven op de esthetiek van het madrigaal. De stukken worden geschreven op basis van teksten in de moedertalen van deze componisten, met onderwerpen die dichtbij de persoon komen en zo vormen ze in combinatie met 15e en 16e-eeuwse madrigalen een samenhangend programma.

Nymphéas Trombone Quartet

Aan het einde van zijn leven schilderde de Franse impressionist Claude Monet een aantal werken die samen de Nymphéas-serie (waterlelies) genoemd worden. De voorliefde voor impressionistische Franse muziek die de trombonisten van het Nymphéas Trombone Quartet delen zorgt ervoor dat zij deze naam met trots dragen.

Het kwartet bestaat uit Niels Jacobs, Wilco Kamminga, Arjan Linker en Tim Ouwejan, die elkaar in 2015 ontmoetten. Later studeerden de vier gelijktijdig aan het Conservatorium van Amsterdam in de gerenommeerde tromboneklas van Jörgen van Rijen, Pierre Volders, Remko de Jager en Bart van Lier. Vanaf 2018 vormen de vier het Nymphéas Trombone Quartet.

Het kwartet speelde onder andere op het Prinsengrachtconcert, in de kleine zaal van het Concertgebouw, op het Grachtenfestival en op nationale televisie bij Podium Witteman en het Lenteconcert van AVROTROS. Naast de vele optredens heeft het kwartet ook een cd opgenomen met Frans impressionistisch werk en Nederlandse nieuwe muziek met electronics: Orange, Blue and Pink. De leden uit het trombonekwartet bekleden vaste posities in het Radio Filharmonisch Orkest, het Balletorkest en het Sinfonieorchester Basel (Academie). Daarnaast zijn ze regelmatig actief in onder meer het Koninklijk Concertgebouworkest, het Rotterdams Philharmonisch Orkest, het Nederlands Philharmonisch Orkest, en het Nederlands Blazers Ensemble, en ondernemen onafhankelijk van elkaar projecten met eigen ensembles en initiatieven zoals het Nachtlicht Ensemble en het Sweelinck Koperkwintet.

www.nympheastrombonequartet.nl

Programma (onder voorbehoud):

La bella netta ignuda - Cipriano de Rore / Giovanni Bassano (arr: Niels Jacobs)
Con soave parlar - Philippe Verdelot (arr: Wilco Kamminga)
Se mai provasti donna - Philippe Verdelot (arr: Arjan Linker)
Fuggi, fuggi, cor mio! - Philippe Verdelot (arr: Arjan Linker)
Mille regretz - Josquin Desprez (arr: Arjan Linker)
O Maria - Giovanni Rovetta (arr: Arjan Linker)
Tsmindao Ghmerto - Georgisch trad. (arr: Arjan Linker)
Canzon seconda a quattro - Giovanni Gabrieli (arr: Niels Jacobs)
Apollonio Maiello - nieuw werk
Ramin Amin Tafreshi - nieuw werk
Primo Ish-Hurwitz - nieuw werk
Arjan Linker - nieuw werk

Nieuwe Noten Amsterdam

Nieuwe Noten Amsterdam biedt een podium aan hedendaagse kamermuziek. Nieuwe composities en toonaangevende musici, in Plein Theater krijg je maandelijks de kans op dit unieke concept in intieme sfeer te ervaren. De curatoren en artistiek leiders van Nieuwe Noten Amsterdam zijn componiste Aspasia Nasopoulou en basklarinettiste Fie Schouten. 

www.nieuwenoten-amsterdam.nl